Twee keer Tchaikovsky in Parijs
In het kader van haar Russisch seizoen werd Iolanta opgevoerd in het Théâtre du Châtelet; tegelijkertijd loopt Jevgenij Onegin in de Opéra Bastille.
Deze laatste is de "oude" productie van Willy Decker maar ze is nog altijd even mooi als zeven jaar geleden.
Er wordt wel geen polonaise gedanst op het feest bij prins Gremin, maar aangezien Willy Decker deze scene zonder onderbreking laat aansluiten op de duelscene voelt het toch niet verkeerd aan. Het zou in dit geval zelfs ongepast zijn om zo bruusk van het dramatische over te gaan naar de vrolijke salons van Sint-Petersburg. In plaats daarvan verschijnt de ontzette Tatyana op het einde van de duelscene en komt ook het koor op, in zwarte baljurken gekleed. Prins Gremin is er ook bij en hangt een pelsmantel over de schouders van Tatyana om haar op te nemen in zijn wereld. Op deze manier wordt ook de tijdsprong van twee jaar tussen het duel en het laatste bedrijf opgelost.
Anderzijds wordt de cotillon wel gedanst op het naamfeest van Tatyana. Hier is die dans deel van de plot en niet zozeer "couleur locale", zodat die moeilijker kan weggelaten worden.
Voor de rol van Onegin was Simon Keenlyside voorzien, maar aangezien hij nog herstelt van een onstuimige Papageno in Londen, waarbij hij zijn pols gebroken had, werd hij vervangen door de Russische bariton Vladimir Chernov. Hij speelt en zingt de dandy met veel stijl en overtuiging... alleen loopt zijn vibrato soms uit de hand.
De jonge sopraan Olga Guryakova is een perfecte Tatyana, van het onschuldige meisje in het begin tot de mondaine prinses op het einde. Haar grote briefscene is adembenemend... op een bepaald moment "vergeet" je gewoon naar de boventitels te kijken. Haar stem is tegelijk teder en toch donker.
Op het zelfde niveau staan de Lenski van Piotr Beczala, die met een heldere lyrische tenor zijn aria "Kuda kuda" zingt, en Marina Domachenko's Olga. Prins Gremin was ook een vervanging; spijtig genoeg niet Kurt Moll, maar Gleb Nikolsky.
Tenslotte moet ook de Filipjevna van Irina Tchistiakova vermeld worden. Voor een keer werd de rol van de voedster niet door een oudere mezzo (zoals Rita Gorr zeven jaar geleden) gezongen, maar door een jongere stem die nog over al haar mogelijkheden beschikt. Anderzijds werd het rolletje van Monsieur Triquet gezongen door de onvermoeibare Michel Sénéchal... er zit wel duidelijk sleet op zijn stem, maar je kunt moeilijk anders verwachten van een 76-jarige...
Iolanta was een concertante voorstelling. Het is Tchaikovsky's laatste opera en is het verhaal van de blinde Iolanta, die niet weet dat ze blind is. Van toen ze kind was, is ze "beloofd" aan Robert, maar hij wil eigenlijk die verloving verbreken. Maar zijn vriend Vaudémont is ondertussen verliefd geworden op Iolanta en zij op hem. Dan is er nog een Moorse dokter Ibn-Hakia die Iolanta geneesd, zodat op het einde alles toch nog goed komt...
Ook hiervoor hadden ze een sterbezetting verzameld... te beginnen met Marina Mescheriakova die - niet gehinderd door het ontbreken van een enscenering - toch een dramatische Iolanta zong. Ze zong trouwens ook zonder partituur... net zoals de Sergei Alexachkine die haar vader koning René zong. Hij verving Vladimir Ognovenko, maar die had dat nauwelijks beter kunnen doen. Alexachkine is een typische Russische bas, je kunt je hem zo voorstellen als een indrukwekkende Boris.
Voor de relatief kleine rollen van Robert en Ibn-Hakia hadden ze niemand minder dan respectievelijk Dmitri Hvorostovsky en Sergei Leiferkus... pure luxe.
De enige tegenvaller was Gegam Grigorian als Vaudémont. Hij leek mij onvoldoende voorbereid en geraakte verscheidene keren het orkest kwijt. Zijn hoge noten zijn wel indrukwekkend, maar heel zijn laag register is een pijnlijke affaire. Ik hoop dat dit niet zijn normale vocale toestand is en dat hij misschien met een verkoudheid kampte, anders ziet het er niet al te best uit.
Beide voorstellingen worden door France Musiques uitgezonden. Jevgenij Onegin op 5 april en Iolanta op 17 mei.
Publicatie: zondag 30 maart 2003 om 11:58
Rubriek: Opera