Die Walküre in Bayreuth

Gisteren hoorde ik de Bayreuther Walküre, oftewel hoe een regisseur zich verder in de nesten werkt...

Brünnhilde, Wotan

Net zoals in Das Rheingold geeft Valentin Schwarz weer titels aan elk bedrijf. Uit de titel van het eerste bedrijf - "Die auf die Geschehnisse im Rheingold folgende Nacht – Hunde und Wölfe" - leren we dat nog maar een dag verder zijn. Er woedt een storm, een boom is door het kelderraam van Villa Wotan gevallen waar Hunding en Sieglinde wonen. Hunding werkt voor Wotan - de benaming "Knecht" waarmee Wotan hem op het einde van het tweede bedrijf wegstuurt, is mogelijk de aanleiding - en is ondertussen met diens dochter Sieglinde getrouwd. Siegmund en Sieglinde zijn in het huis van Wotan opgegroeid: vanaf de Winterstürme-scène verandert het decor in hun vroegere slaapkamers en treden kinderversies van de Wälsung-tweeling op.

Wotan kon waarschijnlijk niet lang genoeg wachten tot Siegmund terug opduikt, dus heeft hij Sieglinde zelf al maar zwanger gemaakt ? Het dekentje van Freia dient deze keer als bescherming voor Sieglinde. We weten al dat er geen ring is in deze Ring, en uiteraard ook geen zwaard. De lichtgevende piramide lijkt de passe-partout voor vanalles te worden. Siegmund en Sieglinde halen er een pistool uit waarmee Siegmund zich later zal moeten verdedigen tegen Hunding. Er zal dus ook geen gebroken zwaard zijn: het eerste bedrijf van Siegfried lijkt me problematisch te gaan worden. Maar ja, er zijn toch geen boventitels in Bayreuth en de meeste zangers zijn onverstaanbaar, waardoor allerlei ongerijmdheden gemakkelijk te verdoezelen zijn.

Das Rheingold was geëindigd met de zelfmoord van Freia, en in het tweede bedrijf - "Der nächste Morgen – Der Wille unseres Vaters" - staat een doodskist in het midden van de living waarrond Fricka en andere vrouwen rouwen. Een flamboyante in leer geklede Brünnhilde komt binnengewaaid met haar beau... Grane. De ondertussen hoogzwangere Sieglinde ligt een half bedrijf uitgeteld op een trap, Wotan kan zich niet beheersen om nog eens onder de rokken van zijn dochter te zitten... vooraleer hij zelf Siegmund doodschiet.

Walkures, Brünnhilde, Siegfried, Grane, Sieglinde

In Bayreuth duren de pauzes telkens een volledig uur. Voldoende tijd dus voor Sieglinde om te bevallen en aan het begin van het derde bedrijf - "Ein eleganter Warteraum – Nachfolgen und Abtritte" - samen met Brünnhilde en Grane hulp te zoeken bij de walkures. Voor die "Warteraum" wordt de glazen kooi uit Nibelheim hergebruikt als schoonheidskliniek, waar nu acht opgedirkte vrouwen allerlei neuzen, billen en andere borsten hebben laten corrigeren, optrekken of opvullen. Het is allemaal weinig heroïsch. Voor Wotans afscheid van Brünnhilde wordt heel het podium leeggemaakt en verdwijnen Brünnhilde en Grane upstage (het ziet ernaar uit dat het derde bedrijf van Siegfried op een triootje gaat uitdraaien)... met de lichtgevende piramide. Wotan blijft verpletterd achter. Nu alle bastaardkinderen het huis uit zijn, ziet Fricka haar kans schoon om met een romantische avond - kaarsje, glaasjes wijn - de band met Wotan terug te verbeteren. Maar Wotan giet zijn glas wijn uit, werpt zijn trouwring in Fricka's glas en vertrekt met Brünnhildes hoed op als Wanderer in de wijde wereld.

Er wordt wel weer overwegend goed gezongen. Vooral het eerste bedrijf was sterk met Jennifer Holloway als een goede Sieglinde, ondanks een paar mindere momenten, en met een dreigende Vitalij Kowaljow als Hunding. Uitzonderlijk goed was Michael Spyres. Twee jaar geleden maakte hij nog indruk als Jupiter in München. Er zijn weinig zangers die met zo'n gemak overstappen van Handel naar Wagner. Hij zingt Siegmund met baritonale diepgang, maakt van "Winterstürme" een elegante zangles. En alhoewel zijn Wälse-roep indrukwekkend is, heeft hij niet de stralende slagkracht die we van andere tenors gewend zijn. Catherine Foster lijkt zowat de vaste Bayreuth-Brünnhilde te zijn, elf jaar geleden zong ze de rol hier ook. In vergelijking met toen is haar stem wat afgekalfd. Ze klinkt nog altijd onvermoeibaar, maar haar Hojotoho's hebben niet meer dezelfde impact en haar lage noten zijn onhoorbaar geworden.

Publicatie: maandag 28 juli 2025 om 09:22
Rubriek: Opera