Henk Neven en Robert Holl in Zeist
De laatste dag van het zesde Zeists Liedfestival had iets symbolisch. 's Avond werd afscheid genomen van Robert Holl als artistieke leider. In de namiddag gaf het nieuwe artistiekeleidingsduo, Henk Neven en Hans Eijsackers, een recital.
(foto © Mel Boas)
Voor het avondrecital had Robert Holl een aantal jongere zangers, en iets oudere pianisten, rond zich verzameld voor het uitvoeren van Schubertliederen en Brahms' Neue Liebeslieder-Walzer. Maar het recital begon met een herdenkingsmoment voor de onlangs overleden Meinard Kraak door de bariton Vincent Kusters, die Schuberts Nachtstück zong, begeleid door Roger Braun.
Het eigenlijke recital begon met twee vierstemmige liederen met de sopraan Caroline Jestaedt, de mezzo Barbara Hölzl en de tenor Jan Petryka, naast Robert Holl en met David Lutz aan de piano. Na de ode Des Tages Weihe kregen we An die Sonne, een expressie van Schuberts godsbeeld. Jestaedt en Petryka zongen tenslotte het duet Licht und Liebe vooraleer Robert Holl zijn groot solomoment had.
De allereerste keer dat ik Robert Holl hoorde, was in 1998 op de Schubertiade. Die vond toen nog in Feldkirch plaats. Hij zong toen een volledig
Mayrhofer-programma in de intieme Konservatoriumssaal. Het was tevens de eerste keer dat ik in contact kwam met Schuberts Einsamkeit. Ik zou het nadien nog vier keer met Robert Holl horen, inclusief gisterenavond dus. Vooraf gaf hij nog een korte toelichting bij deze cantata (zoals hij het noemt). Hij ziet parallellen met het leven van Mayrhofer die als novice in Sankt-Florian intreedt (eerste strofe), naar Wenen trekt (tweede strofe), in de vriendenkring van Schubert terechtkomt (derde strofe), verliefd wordt (vierde strofe), naar het slagveld trekt (vijfde strofe) en tenslotte als oude man de rust vindt in het klooster (zesde strofe). Het is een lied dat ongeveer twintig minuten duurt en ongetwijfeld daarom veel zangers afschrikt... maar het is prachtige muziek, die een stuk toegankelijker wordt als je het als een mini-liedcyclus beschouwt (zoals ik graag doe).
Robert Holls stem klinkt uiteraard al lang niet meer zoals ik hem vierentwintig jaar geleden voor de eerste keer hoorde. Zijn muzikaliteit blijft echter ongeschonden, al moet hij zich in de uitvoering ervan soms behelpen met kortere frases of een zanglijn die af en toe naar Sprechgesang neigt. Sinds mijn eerste Schubertiade in 1998 heb ik Robert Holl 22 keer gehoord in een liedrecital (en één keer als Hans Sachs). De tijd zal uitwijzen of gisteren de laatste keer was, of dat het Festival toch nog iets in petto heeft voor hem volgend jaar.
Nadat de laatste noot van Brahms' Liebesliederwalz Zum Schluss uitgestorven was, werd Robert Holl nog geëerd door de burgemeester van Zeist en het Festivalbestuur. Als dank gaf hij zelf geen speech, maar zong hij twee Schubertliederen: An die Musik en Der Winterabend... een emotioneel moment.
's Namiddags hadden de nieuwe artistieke leiders dus ook al een recital gegeven. Henk Neven en Hans Eijsackers hadden een crossover-recital bedacht rond de Perzische dichter Hafez. Goethe heeft zich door hem laten inspireren tot zijn dichtbundel "West-östlicher Divan". Componisten als Schubert en Wolf hebben daaruit verschillende liederen getoonzet. Brahms heeft dan weer liederen gecomponeerd op Hafez-vertalingen van Daumer. En ook Viktor Ullmann heeft zich in zijn Liederbuch des Hafis rechtstreeks laten inspireren.
We kregen verschillende van deze liederen te horen, afgewisseld met muziek en liederen van het Duo Saba, bestaande uit Jawa Manla en Khorshid Dadbeh, die respectievelijk een ud en een tar bespeelden. Het is een interessant experiment om Westerse en Oosterse muziek met elkaar te vermengen. Maar naar mijn gevoel is het een emulsie waarin de emulgator ontbreekt... Hafez is een iets te zwakke binder om de mayonaise ook muzikaal te laten pakken. Hopelijk is dit niet de richting waarheen het Festival in de toekomst gaat.
Hoe dan ook, de contouren van het volgende Festival staat al in de steigers. Het zal volgend jaar plaatsvinden van 13 tot en met 20 mei met "Wanderlust" als overkoepelend thema.
Publicatie: maandag 23 mei 2022 om 15:58
Rubriek: Liedrecital