Il Grand' Inquisitor

Jonas Kaufmann in De Munt

Gisteren stond de tenor Jonas Kaufmann voor een half-lege zaal om een liedrecital te zingen, met Helmut Deutsch aan de piano. Op het programma stond slechts één werk... Schuberts liedcyclus Die schöne Müllerin.

Die schöne Müllerin is een gevaarlijk werk. Verschillende, meestal niet-Duitstalige, zangers denken dat ze allerlei "creatieve" dingen moeten doen om het groot aantal strofische liederen boeiend te houden... Maar Jonas Kaufmann heeft gelukkig wel vertrouwen in Schuberts meesterschap en doet niets anders dan "gewoon" de liedcyclus zingen.

In het begin misschien zelfs iets te gewoon. Het echte interpretatieve werk begon uiteraard met "Am Feierabend" waar de 'Meister' en het 'Mädchen' even ten tonele verschijnen. Maar in het daarop volgende "Der Neugierige" toont Jonas Kaufmann zijn vocale kleurenpracht. In het algemeen gebruikt hij twee basiskleuren. De eerste is zijn normale - eerder rauwige - klankkleur, die hij voor de meeste vertellende delen gebruikt. Maar voor de intiemere momenten - als hij zich tot het beekje richt zoals in "Der Neugierige" of als hij aan de molenaarsdochter denkt zoals in "Des Müllers Blumen" - verzacht zijn stem tot een tedere klank, al dan niet met gedeeltelijke inmenging van zijn kopstem.

Het meest spectaculaire deel van Die schöne Müllerin is de combinatie "Der Jäger" met "Eifersucht und Stolz". Dat was gisterenavond niet anders. Jonas Kaufmann zingt het snelle eerste lied zonder zijn tong te breken. Hij zingt trouwens met een oneindig legato, waarbij hij zich stevig vastbijt in de medeklinkers. Daardoor kan hij perfect zijn legato houden en blijft hij altijd verstaanbaar... ook in "Der Jäger". De jaloezie van het tweede lied was meteen duidelijk omdat er iets paniekerigs in zijn stem kwam.

De vijf strofen van het laatste lied, "Des Baches Wiegenlied", hebben soms de neiging om dood te vallen in minder bekwame handen. Maar Jonas Kaufmann spant een volledige boog over het lied, zodat je constant het gevoel hebt dat het ergens naartoe gaat. Het genuanceerd pianospel van Helmut Deutsch mag daarbij zeker niet onderschat worden.

In tegenstelling tot Winterreise wordt er na Die schöne Müllerin soms wel een bisnummer gezongen. Kaufmann had gekozen voor "Der Jüngling an der Quelle", wat mooi aansluit bij de liedcyclus.

Het blijft spijtig dat er zo weinig volk naar De Munt gekomen was, terwijl er wel 2000 man naar het PSK komt om een clown als Ian Bostridge te horen. Maar gelukkig is er ook nog de radio: het recital van Jonas Kaufmann zal op 21 mei uitgezonden worden door Klara en op 18 juni door Musique3.

Publicatie: zondag 9 mei 2004 om 08:26
Rubriek: Liedrecital