Il Grand' Inquisitor

Die Feen & Das Liebesverbot - Sebastian Weigle

Van de dertien opera's die Wagner schreef, zijn slechts de laatste tien opgenomen in "de canon". Uitvoeringen van de drie eerste opera's, die hij schreef toen hij nog een prille twintiger was, zijn zeldzaam en het aantal opnamen ervan zijn op één hand te tellen. De Frankfurter Oper brengt echter de laatste jaren opnames uit van hun voorstellingen, en daarbij vermijden ze de platgetreden paden. Hun nieuwe Ring-cyclus (productie van Vera Nemirova) is daarbij de uitzondering. De catalogus bevat een aantal opera's die flirten met de grens van het repertoire, zoals Die tote Stadt of Palestrina, maar ook hedendaagse opera's zoals Lear en Medea van Aribert Reimann. En nu dus ook de vroege Wagner-opera's... de eerste twee - Die Feen en Das Liebesverbot - zijn al verschenen, Rienzi is gepland voor 2014. Sebastian Weigle is telkens de dirigent van dienst.

Inhoudelijk zijn we met Die Feen meteen op Wagners terrein van mythische werelden die hij later nog zou exploreren en een liefdespaar - Arindal en Ada - à la Tristan en Isolde. Muzikaal is het werk nog niet echt Wagneriaans te noemen, maar eerder Weber- of Beethoveniaans. Het openingskoor van het tweede bedrijf doet me zelfs aan Mendelssohn denken en zet meteen de toon voor een stormachtig bedrijf na een relatief slaapverwekkend eerste bedrijf.

Thorsten Grümbel zingt als Gernot in dat eerste bedrijf wel een goede Dilnovaz-romanze in de stijl van een ballade, alhoewel hij nog meer expressie uit die aria kan halen. Burkhard Fritz klinkt in zijn openingsaria "Wo find ich dich?" nog wat eng in de hoogte. Tegen het laatste bedrijf is dat opgelost voor "Hallo, lasst alle Hunde los" en hij eindigt met een impressionante finale. Enkel voor zijn Orpheus-moment met "O ihr, des Busens Hochgefühle" probeert hij zijn stem onder controle te houden, maar dan klinkt hij niet echt mooi meer.

In het midden van de opera staat Ada's aria "Weh mir, so nah die fürchterliche Stunde" waar wel al de latere Wagner te horen is, alhoewel de Freischütz-Agathe toch ook nog present is. Tamara Wilson is een aanvaardbare Ada. Maar haar hoogte is soms wat schreeuwerig en haar Duits is niet perfect.

Die Feen heb ik een aantal jaren geleden kunnen horen in Parijs. Maar Das Liebesverbot, gebaseerd op Shakespeares "Measure for Measure", was compleet nieuw voor mij. Wie had gedacht dat een Wagner-ouverture zo frivool carnavalesk zou kunnen klinken ? Dat Wagner pure operette zou componeren voor de eerste finale ? Of dat Singspielachtige dialogen zouden opduiken in het tweede bedrijf ?

Wagner noemde het een jeugdzonde en verstokte Wagnerianen zullen ongetwijfeld hun neus ophalen voor een komische opera als Das Liebesverbot. De opera is nog het best te omschrijven als de Wagneropera voor mensen die niet van Wagner houden. Maar wie - zoals ik - houdt van Weber, Marschner of Lortzing zal met veel plezier naar deze opname luisteren... vooral omdat de bezetting beduidend beter is.

Als Christiane Libor Ada zou gezongen hebben, zou dat Die Feen ongetwijfeld op een hoger niveau getild hebben. Hier zingt ze Isabella met de stralende kracht van een dramatische sopraan die duidelijk plezier beleeft aan deze rol, met een homogene stem over haar volledig bereik. Ook Michael Nagy, als de Duitse gouverneur Friedrich, zingt zijn twee monologen met schitterende tekstinterpretatie. Hij is een bariton met een vocaal gezicht, waarmee elke nuance herkenbaar is in zijn stem.

Thorsten Grümbel zingt deze keer Brighella, een buffo-rol die gemodelleerd lijkt te zijn op Osmin. Hij schittert in zijn ondervragingsscène "Wie lang er bleibt". Hij krijgt daarbij uitstekend repliek van Julian Prégardien als Pontio Pilato (met een typsiche Mozart-stem voor Belmonte) en Anna Ryberg als Dorella (vergelijkbaar met Blonde). Bij de kleinere rollen moeten nog twee tenors vermeld worden: Peter Bronder zingt een komische Luzio en Charles Reid is een nobele Claudio.

De opname van Die Feen is een verdienstelijke bijdrage tot de Wagner-discografie zonder echt hoge toppen te scheren. Maar Das Liebesverbot kan ik aanraden voor wie eens een andere Wagner wil horen.

Publicatie: donderdag 15 augustus 2013 om 11:01
Rubriek: CD & DVD