Il Grand' Inquisitor

Gerald Finley in Gent

Het eerste liedrecital in de Gentse opera dit seizoen werd verzorgd door de Canadese bariton Gerald Finley en de pianist Julius Drake. Het tweede luik van de avond werd ingenomen door Amerikaanse liederen van Barber en Ives. Ik heb eerder al verkondigd dat Engelstalige liederen mij niet liggen... en na gisterenavond ben ik niet echt van idee veranderd. Het eerste deel van de avond - Schubert en Wolf - lag me dan weer des te meer.

Gerald Finley heeft een redelijk grote stem, die meteen goed zit in de soms vreemde akoestiek van de Gentse opera. Op een paar details na is zijn uitspraak voorbeeldig. Interpretatief gaat hij er soms wel met de grove borstel door, net zoals Julius Drake trouwens. De extroverte liederen beeldt hij ook uit, maar hij gaat naar mijn gevoel nooit echt over de schreef. Neem bijvoorbeeld het eerste lied, Der Schiffer. Met gespreide benen staat hij als een schipper die zijn boot door wind en storm stuurt. Maar voor de intiemere liederen, zoals Der Kreuzzug, neemt hij een rustige neutrale houding aan.

In de opbouw van zijn programma wisselt hij die twee soorten liederen - uitbundig versus ingetogen - consequent af. Dit is een eenvoudige manier om verveling bij het publiek te voorkomen. De contrasten tussen opeenvolgende liederen zijn soms wel erg extreem, waardoor hij het zichzelf niet gemakkelijk maakt. Na Prometheus, waarin hij hoofdzakelijk de nadruk legt op de minachting van Prometheus tegenover de goden, komt het verfijnde Abendstern. Maar de aanslag die hij in het eerste lied op zijn stem gepleegd heeft, is nog merkbaar tijdens de hele eerste strofe van Abendstern tot hij zijn stem terug in de juiste plooi heeft en de benaderende intonatie weggezongen heeft.

Het zelfde probleem treedt op bij de Mörike-Lieder van Hugo Wolf. Een lied als Der Feuerreiter is sowieso al moeilijk te doseren; het is meestal gemakkelijker om zo snel mogelijk in forte-modus te geraken zonder uitgewerkte opbouw. Dit lied laten volgen door Um Mitternacht was dan ook niet de beste keuze. Daar kwam nog bij dat hij de twee liederen bijna naadloos op elkaar liet aansluiten, wat muzikaal niet "juist" klonk... zou dit een probleem van botsende toonaarden zijn ?

Het klinkt allemaal nogal negatief, maar dat is maar schijn. Gerald Finley is een zeer geëngageerde en expressieve zanger, zoals het onvermijdelijke Abschied aantoonde. Maar nog iets meer aandacht voor bepaalde woorden zouden zijn vertolkingen ten goede komen. In Wolfs Begegnung krijg een woord als 'Entzücken' in "er will ihr voll Entzücken nahn" niet de uitstraling die het zou kunnen krijgen. En als in de laatste strofe het meisje weg-"rauscht" laat hij de muziek niet voldoende ademen, maar laat hij zich meeslepen door het tempo van het lied.

De opbouwproblemen waar ik het eerder over heb, zijn er - om begrijpelijke redenen - niet in de Hermit Songs van Samuel Barber. Er zitten wel leuke details in die liederen, zoals de kat die over de piano loopt in The Monk and his Cat. Maar ik betrapte me er een paar keer op dat mijn gedachten aan het afdwalen waren. De liederen van Charles Ives zijn heel gevarieerd, maar konden me ook niet echt bekoren. Zijn enige bisnummer Memories was ook van Charles Ives; 2004 is blijkbaar een Ives-jaar, aangezien hij 50 jaar geleden overleden is.

Klara zendt het recital uit op woensdag 5 januari 2005.

Publicatie: vrijdag 26 november 2004 om 17:44
Rubriek: Liedrecital