Die Zauberflöte in Antwerpen (1/2)
Het minste wat je kan zeggen, is dat de Vlaamse Opera dit seizoen een paar originele invalshoeken bedacht heeft voor haar producties. Na de nazi-Damnation en de Dallas-Agrippina krijgen we nu een post-apocalyptische Zauberflöte, geregisseerd door David Hermann.
Na één of andere chemische of andere nucleaire ramp vinden we Tamino verloren gelopen in de kelders van een betonnen industrieel gebouw. Hij ontmoet er Papageno, wiens gezicht verminkt is (net zoals dat van Papagena en Monostatos) en hij is zelfs half dier geworden... hij maakt sissende geluiden in plaats van op een panfluitje te spelen en beweegt zich voort als een primaat. Hij is zeer wantrouwig en niet de joviale ietwat naïeve vogelvanger die we gewend zijn. De drie dames en de Koningin van de Nacht lijken een soort waternimfen.
Ze geven Tamino een revolver en Papageno krijgt een kogelriem, in plaats van respectievelijk een toverfluit en -klokkenspel. Ze zullen begeleid worden door drie ratten, die regelmatig als een soort Muppets opduiken terwijl drie zangertjes van het Kinderkoor in de coulissen de partijen van de drie knapen zingen.
Aan de andere zijde, in het zonlicht, staat Sarastro en twee van zijn mannen (de twee priesters en de twee geharnasten zijn samengesmolten tot twee politie-achtige types). Zijn hobby is het opzetten van dieren, maar hij lijkt vooral een nieuwe maatschappij te willen stichten volgens zijn regels. Hij heeft Pamina ontvoerd met weinig eerbare bedoelingen, eerder om zijn eigen lusten te bevredigen. De verlichte hogepriester is ver te zoeken.
De vuur- en waterproeven worden vervangen door twee rondjes Russische roulette met Tamino's toverpistool. Tamino en Pamina overleven het uiteraard, één van de twee "priesters" niet. Na al deze beproevingen hoeft het niet te verbazen dat Tamino niet met Pamina in een dergelijke gedegenereerde maatschappij wil leven en hij schiet dan ook Sarastro neer.
Het is duidelijk geen klassieke visie op Die Zauberflöte. Maar David Hermann is er redelijk in geslaagd om zijn "concept" vrij goed en consequent vol te houden. Hij moet daarvoor wel creatief omgaan met de schaar, vooral in de dialogen. Maar alhoewel het resultaat boeiend om zien is, heeft het weinig tot geen uitstaans met Mozarts opera.
De decorontwerper Christof Hetzer heeft voor elke scène een apart decor gebouwd. Daardoor zijn er veel korte pauzetjes om telkens de wisseling mogelijk te maken, wat spijtig genoeg de muzikale continuïteit breekt. In die kleine decors is ook geen plaats voor het koor. Voor sommige scènes is dit niet zo erg, zoals de aankomst van Tamino aan de "wijsheidstempel" waar het niet gebruikelijk is om het koor ook te zien. Maar voor bijvoorbeeld de eerste scène van het tweede bedrijf, als Sarastro normaal gesproken ondervraagd wordt door de andere leden, is het een gemis dat opgelost wordt door heel zwaar te knippen in die scène.
Voor Tamino en Pamina werden twee alternerende bezettingen voorzien. Ik hoorde gisteren de "tweede" bezetting. Yijie Shi is een uitstekende Tamino. Hij heeft een grote stralende stem die uitstekend draagt en waarmee hij de Portretaria met verbluffend gemak zingt. Hij zingt wel met heel weinig vibrato, waardoor zijn stem een beperkt kleurenpalet heeft. Julia Westendorp is ook een behoorlijk goede Pamina. Alleen in de dialogen is ze niet altijd even goed hoorbaar. Maar haar sopraan is uitermate geschikt voor dit soort Mozart-rollen, al kon ze me niet echt ontroeren met "Ach, ich fühl's".
Josef Wagner is ook weer van de partij. Zijn bariton is ondertussen iets te dramatisch ingekleurd voor een "gewone" Papageno. Maar in deze productie past zijn bronzen geluid wel. Ante Jerkunica is een overweldigende Sarastro met een diepe bas (alle mogelijke lage opties passeren de revue) en een fantastisch ronkend timbre. Hij moest wel zijn Hallenaria in een badkuip zingen. Toen hij met zijn lange onderbroek in het water ging zitten, barstte de hele zaal in lachen uit... dat kan niet echt de bedoeling geweest zijn. Olga Pudova zong en sprak de Koningin van de Nacht in weinig verstaanbaar Duits, maar al haar noten zaten wel goed in haar twee overbekende aria's.
Publicatie: maandag 17 december 2012 om 21:08
Rubriek: Opera