Il Grand' Inquisitor

Katharina Konradi in Schwarzenberg

Het was gisteren weer een topavond in de Angelika-Kauffmann-Saal. Katharina Konradi en Malcolm Martineau brachten een liedrecital met liederen van de Schumanns en Schubert.


(foto © Schubertiade Schwarzenberg)

Ze openden de avond met de eerste helft van Clara Schumanns opus 13. Met haar prachtige stem legt ze treurnis in Sie liebten sich beide, een passionele nachtegaal alias de liefde voert het hoogste woord in Liebeszauber. Een expressieve portrettering van de Heine-Lorelei lichtte al een tipje van de sluier op van wat we later op de avond tijdens het Schubertdeel zouden horen: liefdesliederen en nog een vrouwenportret. Maar eerst stond nog Robert Schumanns Eichendorff-Liederkreis op het programma. Het werd een hoogst memorabele uitvoering.

Martineau laat een omfloerst "blitzen" weerklinken, Konradi zingt In der Fremde met een ontroerende melancholie en contrastreert met een ongebreidelde verliefdheid in Intermezzo. Haar expressieve mogelijkheden komen volledig tot uiting in Waldesgespräch: de Loreley krijgt aanvankelijk een verleidelijke stem, maar bijt de indringer venijnig toe "kommst nimmermehr aus diesem Wald" nadat die met aan paniek grenzende angst de Loreley herkend heeft. Ze geeft een naïef-kinderlijke stem aan Die Stille en bouwt die Mondnacht mooi op terwijl Martineau een bed van sterretjes uitspreidt. Ze kan ook waanzinnig mooi piano tot pianississimo zingen en geeft daarmee aan Auf einer Burg een versteende troosteloosheid waarbij ze de tijd stil laat staan. Martineau reageert perfect op alle wendingen die ze neemt, ook als ze in Zwielicht plotseling naar piano overstapt. Een stralende stem voor Frühlingsnacht zorgt voor een zonnig slot.

In een eerste groep Schubertliederen beschrijft ze verschillende aspecten van de liefde. Met een glanzende sopraan zong ze eerste Nähe des Geliebten als één brok verlangen. Met subtiele variaties brengt ze leven in Dass sie hier gewesen, wat bij mindere zangers soms kan verdrinken in eentonigheid. Hartverscheurend lijden overheerst in Die Liebe hat gelogen om nadien weer van sfeer te veranderen in een smachtende vertolking van Heimliches Lieben. Een minder bekend Schubertlied is Vor meiner Wiege over de beschermende moederliefde; bij het kantelpunt "Wo find ich nur wieder solche friedliche Gemach?" laat ze een traan wegpinken. De liefde voor muziek besluit dit deel met een opvallend snelle uitvoering van An die Musik.

De drie Ellens Gesänge kregen een opmerkelijke uitvoering. De twee eerste liederen kunnen als een wiegenlied gezien worden. Maar zangeressen die het op die manier zingen, lopen het risico dat ze halverwege het lied de helft van het publiek kwijt zijn. Konradi pakt Raste, Krieger anders aan. Het refrein "Raste Krieger, Krieg ist aus" vormt de ruggegraat en deelt het lied op in twee delen. De eerste keer horen we in Martineaus piano nog oorlogsgeluiden, de volgende keren wordt het refrein telkens meer piano uitgevoerd tot de strijder inslaapt. Je kan je daarbij de vraag stellen of hij enkel slaapt of sterft (als even abstractie gemaakt wordt van het achterliggende verhaal van "The Lady of the Lake"). In het tweede deel van het lied - "Nicht der Trommel wildes Rasen" - wordt ook de strijd geëvoceerd. Een en ander maakte dat ik het gevoel kreeg dat Ellen een strijder met een posttraumatische stress-stoornis probeerde te troosten, of misschien zelfs een stervende soldaat probeert te troosten met beelden van feeën die "Schlummerblumen" sturen. Op deze manier wordt het een interpretatie die niet zo gek ver verwijderd is van bijvoorbeeld "Is My Team Ploughing?"... en wordt Ellens derde gezang, het beroemde Ave Maria een passend gebed.

Voor de bisnummers bleven ze bij Schubert met een passioneel Gretchen am Spinnrade en Im Abendrot als een passende schildering van de natuur in het Bregenzerwald.

Publicatie: zaterdag 24 juni 2023 om 16:38
Rubriek: Liedrecital