Eva Vogel en Philip Niederberger in Schloss Herten
Wat jarige liedcomponisten betreft, is 2010 een uitzonderlijk jaar. Hugo Wolf en Gustav Mahler zijn 150 jaar geleden geboren, Robert Schumann en - hoewel hij niet zo veel liederen geschreven heeft - Frédéric Chopin 200 jaar geleden. Alle vier stonden ze op het programma van het traditionele Lied-weekend van het Ruhr-Klavierfestival in Schloss Herten. De twee liedrecitals werden verzorgd door twee jonge zangers, de mezzo Eva Vogel en de bariton Philip Niederberger.
De eerste avond trad Eva Vogel op. Ze heeft een grote donkere stem met een enigszins androgyn geluid. Ik kan me voorstellen dat ze het in opera goed doet in travestierollen.
Die eigenschap kan ze ook goed gebruiken in liederen, zeker als ze Schumanns Kerner-Liederkreis zingt. Het is een cyclus die door Dietrich Fischer-Dieskau (wie anders!?) ooit terug op het repertoire geplaatst werd, en sindsdien het bijna exclusief domein van baritons geworden is. Ze zong wel niet de volledige cyclus, maar een lied als Lust der Sturmnacht behoort toch tot het stevigere werk en zelfs dan komt ze nooit in problemen. De problemen situeren zich op een ander vlak...
Ze was de avond begonnen de Lenau-Lieder (opus 90) met het robuuste Lied eines Schmiedes en het altijd wondermooie Meine Rose. In Die Sennin laat ze een verbluffende ademtechniek opmerken als ze zo ongeveer elke strofe in slechts één adem zingt. Een hoogtepunt was Der schwere Abend waar ze haar mooie donkere klank uitspeelt en haar interpretatie goed varieert. Ze lijkt echter een chronisch probleem te hebben met haar hoogte. Ze klinkt nooit comfortabel als ze die noten consequent langs onder benadert. Het meest duidelijk was dit in Requiem met een penibele opbouw van"... Jubelsang erklingt".
Een ander minpuntje is het feit dat ze iets te vaak haar ogen sluit. Bij die relatief lange piano-naspelen die Schumann gecomponeerd heeft, kan ik begrijpen dat ze niet altijd weet wat te doen met haar ogen... maar het blijft een gemakkelijkheidsoplossing om op die manier de spanning vast te houden.
Na de pauze was het de beurt aan Chopin. Ze zong een aantal van zijn Poolse liederen (opus 74), waarvan de meeste een gemeenschappelijk doodsthema hebben. Ze gebruikte daarvoor de partituur, maar ze leken goed bij haar stem te passen. Ze eindigde met Mahlers Rückert-Lieder, met een geslaagde uitvoering van Ich bin der Welt abhanden gekommen en een rommelige Um Mitternacht.
Op een paar minpuntjes na, was het een geslaagde avond... wat de zangeres betreft. Ik was minder gelukkig met de pianist. Matthias Wierig speelt constant alsof hij met zijn piano de Carnegie Hall will vullen en dat terwijl de zaal van de waterburcht in Herten amper plaatst biedt voor 250 personen. Het contrast met de pianiste Juliane Ruf tijdens de tweede avond was gigantisch. Ze beschikt over een breder palet aan dynamiek en maakt er ook intelligent gebruik van. Ze is een begenadigde liedpianiste die elk lied letterlijk mee beleeft.
De bariton Philip Niederberger doet een verdienstelijke poging om ook mee te leven... maar hij beschikt nog niet over voldoende techische mogelijkheden om liederen te zingen. Zijn registerovergang rammelt langs alle kanten. Als hij in zijn hoger register zingt, dan mengt hij er veel te veel kopstem door. Als hij tegelijkertijd ook nog eens forte moet zingen, dan moet hij beginnen brullen.
Het ongemak waarmee hij Schumanns Harfner-liederen zong, wilde ik eerst nog toewijzen aan opwarmproblemen of aan de liederen zelf... Ik vind Schumanns Goethecomposities namelijk niet meteen zijn meest meeslepende creaties, al is het maar omdat ze nooit uit de schaduw van die van Schubert of Wolf geraken. Maar ook de rest van de avond stootte hij regelmatig op de grenzen van zijn techniek.
In de Eichendorff-liederen van Hugo Wolf kon hij iets beter rechthouden, vooral in de iets komischere liederen als Der Musikant of Der Scholar. Hij ging op hetzelfde elan door met Mahlers Wunderhorn-Lieder en een hilarische uitvoering van Aus! Aus! of Selbstgefühl, waardoor de avond toch nog min of meer bevredigend eindigde.
Publicatie: zondag 6 juni 2010 om 00:03
Rubriek: Liedrecital