Il Grand' Inquisitor

Werner Güra in Schwarzenberg

Mijn eerste dag op de Schubertiade Schwarzenberg is meteen begonnen met de culminatie van Schuberts Liedkunnen, Winterreise. De uitvoerders waren tenor Werner Güra en de pianist Christoph Berner.

Meestal kan je uit het eerste lied, Gute Nacht, al opmaken hoe de rest van de liedcyclus zal verlopen; het is daar dat de grote lijnen van Winterreise uitgezet worden. Werner Güra leek heel braaf te beginnen, maar al heel snel voel je een zekere gelatenheid in zijn vertolking... die hij doortrok tot het einde. Het geheel gaf de indruk een zeer trage uitvoering te worden, maar in werkelijkheid duurde het volledige recital ongeveer 65 minuten, wat het toch eerder een snelle Winterreise maakte.

Het gekke is dat dit overheersend gelaten gevoel het gevolg was van allerlei fouten. Hij zong regelmatig dode noten, hij liet zijn stem soms afglijden tot uitbollende lettergrepen die soms op het randje van Sprechgesang waren, hij verbrak regelmatig zijn legato, ... Het zijn allemaal zaken die ik in een normaal liedrecital niet zou aanvaarden. Maar dit is geen normaal recital, dit is Winterreise. En als een zanger een consequent verhaal vertelt waarin ik hem kan volgen, dan wil ik hem daarin ook volgen. In dit geval droegen deze "fouten" allemaal bij tot dat gevoel van moedeloosheid dat de Wanderer voortdrijft. Naast die gelatenheid is er slechts één moment waarop je ook zijn verdriet voelt. Dat komt bijna op het einde in Die Nebensonnen als hij zingt: "Ja, neulich hatt' ich auch wohl drei; nun sind hinab die besten zwei."

Een ander voorbeeld van hoe hij eenheid brengt in de cyclus, is zijn vertolking van Irrlicht en Täuschung. Het zijn twee verwante liederen, waar een psycholoog ongetwijfeld een serieuze boom kan over opzetten betreffende de diepere zieleroerselen van de Wanderer. Werner Güra begint beide liederen met een onverwacht gevoel van vreugde. Het is dezelfde soort grimme vreugde die ook voorkomt in Der greise Kopf, waar hij al uitkijkt naar het moment dat hij dood zal zijn.

Het was misschien geen hartverscheurende Winterreise, maar wel een die me van begin tot eind geboeid heeft. En ik was blijkbaar niet alleen... het was een van die zeldzame recitals waarop absoluut niet gehoest werd, wat een aanduiding is van hoe een zanger zijn publiek in de ban kan houden.

Publicatie: maandag 25 augustus 2008 om 09:06
Rubriek: Liedrecital