Il Grand' Inquisitor

Un ballo in maschera in Leipzig

Riccardo Chailly is sinds vorig seizoen de chef-dirigent van het Gewandhausorchester, dat ook in de orkestbak van de Oper Leipzig zit. Chailly zelf dirigeert dit seizoen in Leipzig een reeks concerten en maar één opera. Verleden jaar begon hij zijn muziekdirecteurschap met een nieuwe productie van Un ballo in maschera, die toen ook uitgezonden werd (op Arte, denk ik) en die ondertussen ook al op DVD verschenen is. Ik vond dat zo'n knettergekke productie dat ik die wel eens live wou zien... maar ook omdat Un ballo in maschera in mijn absolute top-tien van favoriete opera's staat

Dat knettergekke valt uiteindelijk nogal mee. Het zijn vooral de kostuums van Arnaldo Pomodoro die origineel zijn. Zo draagt Ulrica een soort tule van kippendraad waar houten staken uitsteken. Oscar draagt iets gelijkaardigs tijdens het bal. Het koor draagt allerlei gekke hoedjes, enz. Ondanks die kostuums, is de regie van Ermanno Olmi toch wel redelijk traditioneel, met veel sta-en-zing-momenten, en een paar eigen ideeën. Tijdens de balscène wordt bijvoorbeeld een ballet gedanst op de muziek van de 'banda', waarin heel de opera in het kort uitgebeeld wordt. Voor de moord trekt de Renato-balletdanser - op zijn Siegmunds - een zwaard uit het decor en geeft dit aan de Renato-zanger.

De bezetting was van redelijk niveau, maar met de bijna traditioneel geworden stijlgebreken als het op Verdi-zingen aankomt. Enkel de Oscar van Eun Yee You vond ik echt zwak. Haar coloraturen in "Volta la terrea" waren slordig. Deze aria probeerde ze ook nodeloos te dramatiseren. Mariana Pentcheva vond ik daarentegen wel een schitterende Ulrica. Haar ogen alleen al maken haar angstaanjagend. Maar haar diepe stem waarvoor ze regelmatig in haar borststem duikt, maken haar tot een indrukwekkende Ulrica.

Massimiliano Pisapia - onlangs nog te horen in Roméo et Juliette - heeft een volle en grote lyrische tenorstem. Soms wil ik iets meer spinto-kleuren voor Riccardo, maar het is zeker geen onoverkomelijk iets. Zijn verschillende aria's zijn vaak opwindend, maar hij zingt iets te vaak zonder legato. Het grote duet met Amelia in het tweede bedrijf werd daardoor gehypothekeerd.

Franco Vassallo (Renato) heeft op zich wel een indrukwekkende stem... zolang hij forte zingt. Maar als hij probeert zachter te zingen, verliest zijn stem samenhang. Hij probeert ook iets teveel de showman uit te hangen met zijn hoge noten. Vooral in "Alla vita che t'arride" kwam dat belachelijk over. Tegen het einde van die aria stopte hij even, nam adem en produceerde dan een ongelooflijk luide en lang aangehouden noot... waarna hij de aria afrondde. Die noot past wel degelijk in die aria, maar als hij ze niet kan integreren in de rest dan komt het nogal onnozel over.

Chiara Taigi zou een goede Amelia kunnen worden. Ze heeft de stem, het timbre en de juiste dramatische instincten voor de rol. Het ontbreekt haar vooral nog aan wat stijlgevoel. Ze zingt nauwelijks portamento's, wat mij ongelooflijk stoort in Verdi. Maar los daarvan, was haar "Morrò, ma prima in grazia" wel aangrijpend gezongen.

Wat Riccardo Chailly betreft... zoals je kon verwachten, dirigeert hij een volbloed-Verdi met veel oog voor details. De dreiging, die uit de orkestbak kwam tijdens Ulrica's voorspelling, was te snijden. Het samenzweerderskoor op het einde van het tweede bedrijf kan nogal snel ontaarden in hoempapa, maar Chailly speelde het met een dartelend danstempo wat al een vooraankondiging was van het fatale gemaskerd bal. Ik ben benieuwd welke opera('s) hij volgend seizoen in Leipzig gaat doen...

Publicatie: donderdag 2 november 2006 om 10:10
Rubriek: Opera