Il Grand' Inquisitor

José Van Dam in Gent

Voor zijn liedrecitals put José Van Dam meestal uit een beperkt repertoire van liederen van Schumann, Duparc, Poulenc, Debussy, ... En ik heb dan ook het meeste wel al eens gehoord, behalve zijn Winterreise. Maar in de Gentse Opera was het eindelijk zo ver, waar hij samen met Maciej Pikulski doorheen de winterse sneeuw ploeterde.

De dooddoener dat een zanger in Liedrecitals niets kan verbergen, werd gisteren nog maar eens duidelijk. De beperkingen van de stem van José Van Dam waren gisteren overduidelijk. De lijnvoering is niet meer helemaal juist. De lage noten zijn bijna onhoorbaar, wat hij in sommige gevallen - zoals bij 'Scheidegruss' in "Auf dem Flusse" - oplost door voor de hogere optie te kiezen. Het was ook de eerste keer dat ik hem een recital zag geven achter een pupiter met de tekst of partituur als geheugensteun.

Zijn vocale beperkingen hebben ook zijn interpretatie gekleurd. Hij tekent een aanvankelijk verbitterde Wanderer. In het tweede deel slaat dit om in verdriet - zij het met nog een kortstondige bittere noot in "Die Nebensonnen" - met pas een resolutie op het einde. Met "Der Leiermann" slaat hij definitief een blad om en begint hij aan een nieuw hoofdstuk van zijn leven als hij samen met de orgeldraaier op weg gaat.

Er was wel degelijk veel te genieten, maar pas in het tweede deel van de liedcyclus... een onverwacht teder slot van "Der Lindenbaum" niet te na gesproken. Het was met "Die Post" dat hij enigszins op gang kwam - ondanks een foute inzet halverwege het lied die hij parlando probeerde bij te benen - om vanaf "Der stürmische Morgen" aan een groots slot te werken met enkel nog een dipje tijdens "Mut". Hij koos ook voor redelijk extreme tempi... de trage liederen waren net wat trager dan gewoonlijk en de snelle liederen waren opvallend snel.

Maciej Pikulski was zoals gewoonlijk zijn trouwe pianist... een beetje té trouw naar mijn smaak. Hij volgt slaafs alles wat José Van Dam doet en lijkt niet veel eigen inbreng te hebben, waardoor veel pianistieke details verloren gingen.

Het publiek, dat de zaal tot op het vijfde balkon vulde, was ook weer in vorm met overdadig gekuch, gesnotter en gehoest, een GSM die afging tijdens "Die Wetterfahne" en zelfs een aantal mensen die het nodig vondt om na "Gute Nacht" te applaudisseren. En natuurlijk was er ook weer iemand die even wou duidelijk maken dat hij wist dat het gedaan was om meteen na de laatste noot te beginnen applaudisseren. Heel het recital werd ook op video opgenomen... en klara was er ook om het recital te capteren voor uitzending op 3 april.

Publicatie: donderdag 16 maart 2006 om 08:21
Rubriek: Liedrecital